Jơnau Yal Niam Kơnràñ Jesu đơs: ‘‘Añ lah gùng, bơta ngăn mơ bơta kis; ờ geh cau lơi tus mơ Bàp, dilah ờ găn Añ.” Dilah bol kòn neh git Añ, gen bol kòn krung rơp git Bàp Añ; mơ bơh tŭ do, bol kòn git Khai mơ neh gŏ Khai” (Jo 14, 6-7).
Trong kho tàng truyện cổ của Kòn-cau, có rất nhiều câu chuyện nói đến sự liên đới giữa con người và các loài tạo vật khác. Một trong cách diễn tả đó là sự phát xuất của các loài động vật khởi đi từ sự “biến hóa” từ con người. Câu chuyện về loài voi thể hiện rõ điều đó. Từ câu chuyện kể ngắn này, Kòn-cau muốn diễn tả sự liên đới của họ với tự nhiên vạn vật và trách nhiệm của mỗi cá nhân trong cộng đồng trong sự liên đới đó.
Sau khi đã hóa thành voi rồi, giữa người và voi có một khoảng cách. Tuy nhiên nhiều lần giáp mặt nhau. Một lần nọ con voi chúa nọ đạp phải bẫy của con người, những cái dăm nhọn hoắt cắm vào bàn chân của nó. Nó đau đớn lắm mà không sao gỡ được. Thấy hai vợ chồng nọ đi ngang qua, nó đuổi theo và cầu cứu.
Thương con voi, họ đã nhỏ những cái dăm đó ra khỏi bàn chân và băng bó vết thương bằng cây thuốc rừng. Kể từ đó, giữa voi và hai vợ chồng nọ có giao ước, là từ nay về sau con cháu của họ sẽ không ăn thịt voi, không được giết hại voi và đàn voi cũng không xâm phạm đến họ và những gì thuộc về họ.
2. Ý nghĩa
Từ biểu tượng và nội dung, câu chuyện cổ trên đây sẽ có nhiều hướng để chúng ta bàn đến ý nghĩa.
Câu chuyện về nguồn gốc loài voi của người Kòn-cau thể hiện mối liên kết mật thiết giữa con người và tự nhiên. Con người và các loài động vật đều có chung nguồn gốc và có mối quan hệ tương hỗ với nhau. Việc con người biến thành voi là lời cảnh tỉnh về hậu quả của việc khai thác quá mức và thiếu tôn trọng môi trường tự nhiên.
Bài học về trách nhiệm của con người với môi trường tự nhiên: Sự tôn trọng. Con người cần tôn trọng tất cả các loài động vật và môi trường sống của chúng. Chúng ta không có quyền thống trị hay khai thác thiên nhiên một cách vô tội vạ. Sự cân bằng. Cần duy trì sự cân bằng sinh thái trong môi trường. Việc phá hủy môi trường sống của các loài động vật sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho cả con người và thiên nhiên. Trách nhiệm chung. Mỗi cá nhân đều có trách nhiệm bảo vệ môi trường. Chúng ta cần chung tay hành động để giảm thiểu tác động tiêu cực của con người lên môi trường, bảo vệ hệ sinh thái và sự đa dạng sinh học.
Ngoài ra, câu chuyện còn mang những thông điệp sau: Lòng biết ơn: Con người cần biết ơn thiên nhiên đã ban tặng cho chúng ta muôn vàn tài nguyên quý giá. Lòng nhân ái: Con người cần yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau, bao gồm cả các loài động vật. Sống hòa hợp: Con người cần sống hòa hợp với thiên nhiên, tránh những hành động phá hoại môi trường.
Câu chuyện về nguồn gốc loài voi của người Kòn-cau là một lời nhắc nhở ý nghĩa về trách nhiệm của con người đối với môi trường tự nhiên. Chúng ta cần chung tay bảo vệ môi trường để bảo vệ cuộc sống của chính mình và thế hệ tương lai.
